Op deze foto zien we Rapenburg 48. Het pand wordt momenteel gerenoveerd. Het is een prachtige grachtenwoning met een rijke historie. Er woonde een tijdje een (latere) Koning en een Keizer kwam er op bezoek.
Huis van Leyden
Het brede pand op deze foto werd in 1640 gebouwd. Het huis werd in 1665 gekocht door Diederick van Leyden. Sindsdien staat het pand bekend als het Huis van Leyden. De familie Van Leyden verhuurde het huis in 1789 en 1790 aan prins Willem Frederik van Oranje (de latere koning Willem I) tijdens zijn privéstudie aan de Leidse universiteit. Het pand werd toen ook wel het stadspaleis genoemd. In 1811 woonde er een burgemeester en deze kreeg bezoek van een keizer.
Werkbezoek keizer Napoleon
Napoleon verbleef in 1811 ruim een maand in Holland en bezocht ongeveer veertig plaatsen in Nederland, waaronder Leiden. Hij werd ontvangen op het Rapenburg in het ‘Huis van Leyden.’ Keizer Napoleon bracht daarna een bezoek aan de Leidse Universiteit. Tijd voor presentaties daar had hij niet; hij stelde zelf een aantal kritische vragen. Leiden slaagde met glans voor zijn ondervraging, want de Leidse Universiteit werd de enige ‘école imperiale’ (keizerlijke school) van Nederland.
Koning Lodewijk Napoleon
Lodewijk Napoleon was de jongere broer van keizer Napoleon Bonaparte. Laatstgenoemde maakte hem in 1806 koning van Nederland. Hij zette zich in voor Nederlandse belangen en kwam daardoor regelmatig in conflict met zijn broer. Die was Lodewijks gedrag al snel zat en dwong hem in 1810 tot aftreden, waarna Holland onder het Franse Keizerrijk kwam van Napoleon zelf.
Willem Bilderdijk
Schuin tegenover ‘Het Huis van Leyden,’ op Rapenburg 37 heeft de taalkundige Willem Bilderdijk gewoond. Hij was de privé-docent van Lodewijk Napoleon om hem Nederlands te leren. Of dat een succes is geweest, is de vraag. Zo zou Lodewijk bij een toespraak in Amsterdam zich niet hebben voorgesteld als ‘ik ben Koning van Holland’ maar als ‘ik ben Konijn van Holland.’ Een gevelsteen siert de woning van Bilderdijk op Rapenburg 37: ‘Hier woonde Willem Bilderdijk 1819- 1823.’
Goede herinneringen
Leiden heeft goede herinneringen aan Koning Lodewijk Napoleon. Na de buskruitramp in 1807 trad de vorst doortastend op. Hij coördineerde de reddingswerkzaamheden en richtte een rampenfonds op waarin hij zelf 30.000 gulden stortte. Hierdoor is de Leidse Sint Lodewijkskerk indirect naar hem vernoemd.
Tekst en foto’s: Willem Hoogendoorn